Aksioni “Vierviertel” (katër të kartat) prezantoi sot tekstin e nismës së iniciativën popullore për të drejtat moderne civile. Në këtë tekst, aleanca e gjerë e shoqërisë civile bën thirrje për natyralizim për të gjithë ata që kanë jetuar në Zvicër për pesë vjet dhe që plotësojnë kriteret objektive. Nisma e demokracisë synon të sjellë një ndryshim paradigme në të drejtat civile zvicerane.
Arbër Bullakaj, 22 janar 2023, Cyrih
Zvicra përjashton rreth një të katërtën e popullsisë së saj nga shtetësia dhe si rrjedhim nga demokracia. “Iniciativa popullore për të drejtat moderne civile (iniciativa e demokracisë)” dëshiron të ndryshojë këtë: Kushtetuta federale duhet t’i shtohet një e drejte për natyralizim për këdo që jeton ligjërisht në Zvicër për pesë vjet dhe nuk ka kryer një vepër të rëndë penale, që nuk e rrezikojnë sigurinë e brendshme dhe të jashtme të Zvicrës dhe që kanë njohuri bazë të një gjuhe zyrtare të vendit.
“Është koha e fundit për të drejtat civile që plotësojnë kërkesat e demokracisë zvicerane”, thotë Arbër Bullakaj, kryetar i aksionit “Vierviertel”. Zgjedhjet kombëtare mbahen në vjeshtë dhe vështirë se dikush flet për faktin se vetëm tre të katërtat e popullsisë zvicerane lejohen të thonë fjalën e tyre. Me nismën e tij popullore, aksioni “Vierviertel” në vitin zgjedhor dëshiron ta sjellë këtë deficit demokratik në skenën politike . “Një demokraci matet me pjesëmarrjen e barabartë dhe të plotë të anëtarëve të saj dhe Zvicra sot ka disa hapa për të bërë,” thotë Bullakaj. Rruga drejt kësaj pjesëmarrjeje është natyralizimi: e drejta për të marrë pjesë në zgjedhje dhe vota, për qëndrim të sigurt dhe e drejta për t’u njohur si anëtar i plotë i komunitetit.
Zvicra ka nevojë për një ndryshim themelor paradigme: E drejta për natyralizim për këdo që jeton përgjithmonë këtu duhet të zëvendësojë procedurat shpesh arbitrare dhe të bezdisshme aktuale. “Të drejtat e barabarta janë themeli i çdo demokracie moderne dhe jo një privilegj që duhet të fitohet si lutje-kërkim”, thekson Arbër Bullakaj.
Teksti i nismës do t’i dorëzohet Kancelarisë Federale në javët në vijim. Në pranverë, aleanca e gjerë e shoqërisë civile pas nismës për të drejtat civile do të prezantohet para publikut dhe do të fillojë mbledhjen e nënshkrimeve. Kjo gjithashtu duhet ta bëjë çështjen e pjesëmarrjes politike një problem në zgjedhjet federale të vjeshtës 2023.
Informacione të mëtejshme mund të gjenden në faqen vijuese të internetit: www.aktionviertel.ch
Kontaktet për pyetje mediatike:
Arber Bullakaj (076 533 54 86)
kontakt@aktionvierviertel.ch
Platfoma prointegra.ch është githashtu pjesë përbërëse dhe mbështetëse e nismës. Të mbështesim së bashku nismën dhe të bëhemi pjesë aktive e demokracisë zvicerane.
Infomacione të mëtjme me argumete mbi nismën në shqip mudn të lexoni në vijim:
Për të drejtën themelore në natyralizim: Manifesti për një Zvicër moderne
Prej tetë milion njerëzve, të cilët jetojnë në Zvicër, dy milion nuk kanë pasaportë zvicerane. Kjo është gjithashtu pasojë e një politike përjashtuese. Në mbarë Evropën, Zvicra ende është vendi nga më të vështirët për t’u natyralizuar. Përderisa diversiteti ka kohë që është pjesë e jetës së përditshme, mundësitë dhe të drejtat janë të pabarabarta – në aspektin ekonomik, politik, shoqëror dhe kulturor. Për shkak që ky fakt i bën dëm të madh demokracisë, ne kemi nevojë për një ide të re dhe të guximshme të shoqërisë.
E drejta themelore për pjesëmarrje
Të gjithë njerëzit lindin të lirë dhe të barabartë në dinjitet dhe në të drejta. Kushdo që jeton në Zvicër, ka të drejtë për pjesëmarrje të barabartë politike dhe shoqërore. Rruga për të bërë këtë është natyralizimi: e drejta për të marrë pjesë në votime dhe zgjedhje, për një qëndrim të sigurt dhe – mbi të gjitha – të drejtën për t’u njohur si pjesë e barabartë e bashkësisë. Prandaj ne jemi të bindur, se: E drejta për shtetësi është e drejtë themelore e të gjithë njerëzve në vendin ku ata jetojnë.
Për demokraci të vërtetë
Diversiteti, i cili është rrjedhojë e migracioni, është pjesë e pasurisë kulturore të Zvicrës. Prejardhja e një personi, bindjet e botëkuptimet e tija dhe pozita e tij sociale nuk duhet të luajnë rol në të drejtën e shtetësisë. Askush nuk duhet të “fitojë” të drejtën për shtetësi përmes përshtatjes. Vetëm kështu krijohet premtimi i besueshëm për pjesëmarrje të barabartë, dhe vetëm në këtë mënyrë të gjithë njerëzit në Zvicër mund të shfrytëzojnë potencialin e tyre për të mirën e të gjithëve..
Promovimi aktiv i natyralizimit
Federata, kantonet dhe komunat duhet të promovojnë në mënyrë aktive natyralizimin, në të mirë dhe interes të një demokracie të vërtete. Procedurat e tanishme synojnë përzgjedhjen dhe bazohen në dyshimin se dikush mund të kërkojë diçka që nuk i takon. Ky qëndrim duhet të ndryshojë. Njerëzit që jetojnë në Zvicër, e të cilët ende nuk kanë ende pasaportë duhet të jenë të mirëpritur, të përkrahen dhe të ftohen për natyralizim. Një masë efektive mbështetëse është, për shembull, heqja dorë nga tarifat.
Kriteret objektive dhe procedurat korrekte
Secili njeri, i cili jeton qe katër vite në Zvicër, duhet që pavarësisht prej statusit të qëndrimit të ketë të drejtën për natyralizim. Kriteret e vjetruara, arbitrare dhe që nuk kanë të bëjnë me temën duhet të shfuqizohen. Gjithashtu është diskriminuese, kur njerëzve, të cilët janë të detyruar të marrin ndihmë sociale, u mohohet e drejta e natyralizimit. Dhënia e shtetësisë duhet të bëhet nga autoritete administrative, me procedurë të shpejtë dhe të lirë.
Kush lind në Zvicër, ka të drejtë në pasaportë
Fëmijët, të cilët që në lindje kanë vendbanim në Zvicër, duhet të marrin shtetësinë zvicerane. Një zgjidhje e tillë përparimtare, të cilën e njohin edhe shtetet tjera, mundëson të drejta të barabarta për të gjithë fëmijët e lindur këtu, merr parasysh diversitetin e popullatës dhe ndihmon Zvicrën që edhe në të ardhmen të vazhdojë të jetë një demokraci e gjallë me një pretendim për barazi dhe drejtësi.
